منو
در مقاله قبلی با عنوان آلبوم تصاویر ذهنی یا دنیای مطلوب به این موضوع پرداختیم که دانشمندان نیازهای اصلی انسان را در ۵ طبقه تقسیم بندی کرده اند که عبارت است از:
بعد به این موضوع پرداختیم که هر انسانی برای برطرف کردن این نیازها راه و روش خاص خودش را دارد که به آن خواسته گفتیم.
پس از آن به تعریف دنیای مطلوب پرداختیم که شامل این موارد بود:
هر کسی دنیای مطلوب خاص خودش را دارد و اگر ما بتوانیم دنیای مطلوب دیگران را بشناسیم و به آنها احترام بگذاریم، قطعاً فردی دوست داشتنی خواهیم بود و اگر شروع کنیم به انتقاد از دنیای مطلوب دیگران، فقط خودمان را از آن شخص دور کرده ایم.
[divide icon=”circle” margin_top=”50″ margin_bottom=”50″ width=”medium”]اما در این مقاله قصد دارم به این موضوع بپردازم که ادراک چیست؟ و اینکه هر کسی چگونه دنیا را ادراک می کند و ما چگونه می توانیم با ادراک دیگران، تعامل سازنده ای با آنها داشته باشیم.
قبل از هر چیز، لازم است تعریفی از ادراک داشته باشم تا ادامه مطالب را نسبت به آن پیش ببریم:
[box type=”custom” color=”#000000″ bg=”#77f700″ radius=”10″ border=”#169300″]
ادراک یعنی: تفسیر ما از رویدادهای بیرونی
[/box]منظور از رویدادهای بیرونی، تمام اتفاقاتی است که در بیرون از ذهن ما رخ می دهد و ما آن را از طریق حواس ۵ گانه آن را دریافت می کنیم. مثلا:
حس بینایی: تصویری را مشاهده می کنیم
حس چشایی: غذایی را میل می کنیم
حس بویایی: بوی عطری را استشمام می کنیم
حس شنوایی: صدای موسیقی را می شنویم
حس لامسه: چیزی را لمس می کنیم
اما تفسیر ما یا ادراک کردم چگونه اتفاق می افتد که هرکسی تفسیر یا ادراک خاصی را از یک موضوع مشخص دارد؟ مثلاً:
عکس فردی را به چند نفر نشان دهید و در مورد زیبایی او نظر بخواهید. چرا هر کسی نظر خاصی در مورد یک موضوع دارد؟
چرا ما غذای سنتی دوست داریم و فرزندمان غذای فست فودی یا بالعکس؟
چرا بوی عطر خاصی را من می پسندم اما شما دوست ندارید یا بالعکس؟
چرا من از موسیقی سنتی خوشم می آید ولی شما از سبک پاپ یا بالعکس؟
چرا پارچه ای از نظر من لطیف است ولی از نظر شما زبر یا باالعکس؟
[box type=”custom” color=”#eb6f00″ bg=”#ffffff” radius=”10″ border=”#000000″] [/box] [divide icon=”circle” margin_top=”30″ margin_bottom=”50″ width=”medium”]
این تفاوت در تفسیر یا ادراک ناشی از چیست؟
سیستم ادراکی ما از دو فیلتر تشکیل شده است:
زمانی که رویدادی یا اطلاعاتی از طریق حواس ۵ گانه وارد ذهن ما می شود از فیلتر اول که فیلتر دانش بود، عبور می کند و آن رویداد یا اطلاعات شناسایی می شود.
کنار دوست مان نشسته ایم که تصویری را به ما نشان می دهد.
فوراً آن تصویر از طریق حس بینایی ما وارد فیلتر ذهنی می شود و شناسایی می شود که این یک تصویر است.
بعد از آن وارد فیلتر ارزش گذاری می شود که این فیلتر باعث می شود ما دنیای پیامون خودمان را درک کنیم و الا خیلی از زمان ها پیش می آید که ما تصاویر متعددی را از طریق فیلتر دانش می بینیم ولی اصلاً به آنها توجهی نداریم و در اصل ارزش گذاری نمی کنیم.
اما فیلتر ارزش گذاری جایی است که باعث ادراک یا تفسیرهای مختلف می شود. این فیلتر ارزش گذاری هر چیزی را بر مبنای دنیای مطلوب ما می سنجد.
[box type=”custom” color=”#000000″ bg=”#fbffbd” radius=”10″ border=”#169300″]
هنوز مقاله آلبوم تصاویر ذهنی را دنیای مطلوب را مشاهده نکرده اید؟
[/box]زمانی که رویداد یا اطلاعاتی از فیلتر دانش و ارزش گذاری عبور کرد، تفسیر آن رویداد اتفاق می افتد. اینجا زمانی است که هرکسی از یک موضوع مشخص ادراک خاصی دارد.
از شما می خواهم که به فیلم کوتاه زیر نگاهی بیاندازید:
من همانطور که قبلاً عرض کردم، اهل فوتبال نیستم اما تنها بازی ای که از اول تا انتها دیدم؛ همین بازی ایران و آرژانتین بود که در دقیقه ۹۱ لیونل مسی (بازیکن تیم آرژانتین) جایی که همه امید به مساوی کردن داشتیم، با گل زدنش، اگر نگویم همه ما ایرانی ها، اما اکثر ما را ناراحت کرد.
اما در آن سوی ماجرا، زمانی که این بازیکن توپ را وارد دروازه کرد، تماشاگران تیم مقابل (آرژانتین) خیلی خوشحال شدند.
چه شد؟ مگر موضوع یکی نبود؟ پس چرا عده ای شاد شدند و عده ای ناراحت؟
[divide icon=”circle” margin_top=”50″ margin_bottom=”50″ width=”medium”]از شما می خواهم به تصویر زیر نگاهی بیاندازید.
به نظر شما کدامیک درست می گویند؟
ادراک و تفسیر کدامیک درست است؟
[divide icon=”circle” margin_top=”50″ margin_bottom=”50″ width=”medium”]
از شما می خواهم به تصویر زیر نیز نگاهی بیاندازید.
در انتخابات گذشته، چند مدل ادراک و تفسیر وجود داشت؟
عده ای قائل به این بودند که در انتخابات شرکت نکنند (بنابر هر دلیلی)
عده ای رشد و شکوفایی را با انتخاب آقای روحانی می دیدند.
عده ای نیز انتخاب آقای رئیسی را در این شرایط زمانی لازم می دانستند.
و عده ای دیگر نیز انتخاب های دیگری داشتند.
به نظر شما، حق با کدامیک بود؟
این اختلاف تفسیر یا ادراک از کجا ناشی می شود؟ یا به طور کلی نحوه ادراک ما به چه صورت است؟
[box type=”custom” color=”#eb6f00″ bg=”#ffffff” radius=”10″ border=”#000000″] [/box] [divide icon=”circle” margin_top=”30″ margin_bottom=”50″ width=”medium”]
نحوه ادراک ما بر اساس ۳ مقوله است:
ما نسبت به اطلاعات گذشته و جدیدی که دریافت می کنیم ادراک مان عوض می شود. مثلاً:
به ما خبر می دهند که پسر همسایه مان که سرباز است، یک نفر را کشته است، چه تفسیر یا ادراکی از این موضوع دارید؟
حالا یک مقدار اطلاعات بیشتری در اختیار ما می گذارند که: عده ای قاچاقچی قصد داشتند که از مرز عبور کنند و پسر همسایه مان سرکرده آنها را با اسلحه کشته و بقیه آنها فرار کرده اند.
حالا چه تفسیر یا ادراکی از این خبر دارید؟
نمونه بارز آن را می توانیم به انتخاباتی که گذشت مجدداً اشاره کنیم.
طرفداران کاندیدای خاص، ارزش را در موضوع خاصی می دیدند و طرفداران کاندیدای دیگر، آنها را ضد ارزش یا حداقل آنها را چیزهایی بی ارزش می دانستند.
تفسیر و ادراک ما نسبت به چه ارزش هایی بود؟
من دوست دارم که اتاقم کاملاً روشن و پنجره اتاقم باز باشد تا هوا دائماً عوض شود.
شب شده است و می خواهم بخوابم. آیا باز می توانم با اتاق کاملاً روشن استراحت کنم؟
بعضی از شما عزیزان می گویید: بله من می خوابم. خُب ادراک شما آن را می پسندد اما من دوست دارم اتاقم تاریک باشد.
چه اتفاقی افتاد؟
مگر من اتاق روشن را دوست نداشتم؟
پس چه شد که تمایل من عوض شد؟
آیا خواسته های ما نسبت به شرایط، در ادراک ما تاثیرگذار نیستند؟
در پایان این بخش به داستان مولانا با عنوان فیل و کوران اشاره می کنم که داستان از این قرار است:
شهری بود که مردمش اصلاً فیل ندیده بودند، از هند فیلی آوردند و به خانه تاریکی بردند و مردم را به تماشای آن دعوت کردند. مردم در تاریکی نمی توانستند فیل را با چشم ببینید. ناچار بودند با دست آن را لمس کنند.
کسی که دستش به خرطوم فیل رسید. گفت: فیل مانند یک ناودان بزرگ است.
دیگری که گوش فیل را با دست گرفت گفت: فیل مثل بادبزن است.
یکی بر پای فیل دست کشید و گفت: فیل مثل ستون است
شخصی دیگر پشت فیل را با دست لمس کرد و فکر کرد که فیل مانند تختخواب است.
آنها وقتی نام فیل را می شنیدند هر کدام گمان میکردند که فیل همان است که تصور کرده اند. تفسیر و ادراک آنها از فیل مختلف و سخنانشان نیز متفاوت بود.
در نهایت مولانا اشاره می کند که:
در کف هر کس اگر شمعی بدی اختلاف از گفتشان بیرون شدی
در مقاله بعدی به شمع هایی که باعث می شود اختلافات را کاهش دهیم و ادراک دیگران را درک کنیم، می پردازم.
درصد خوانش متن
5 دیدگاه در “ادراک چیست”
دوست عزیز لطفا میتونی منابعتم اعلام کنی؟این مطالب کاملا کپی برداریه این ادراک منه البته شما اطلاعات بده ادراک ما عوض شه چون این مطالبو من یکسال قبل خوندم و سر کلاسهاشم بودم
سلام و عرض ادب خدمت شما جناب آقای حسین زاده عزیز
خیلی خوشحالم که شما هم در مورد ادراک، اطلاعات دارید و مسلماً نه تنها من و شما، بلکه هزاران هزار نفر دیگر هم این مطالب را می دانند.
قسمت اصلی مطالب ادراک مربوط به تئوری انتخاب استاد ویلیام گلسر هستش که بنده افتخار شاگردی نماینده ایشان را در ایران دارم و مثال هایی که ذکر شده، تماماً شخصی سازی بوده و هزاران هزار مثال دیگر هم همانطور که می دانید، می توان ذکر کرد ولی از حوصله این مقاله خارج بود.
ممنونم از شما که مقاله را مطالعه کردید و نظرتون رو هم گفتید.
سلام.از مطالبتون نهایت استفاده رو بردم
جناب گنجی عزیز عالی عالی عالی بود.
ممنونم واقعا
ارادتمند شیرمحمدی.
اشتراک ها: ادراک چیست؟ – به سایت مردمان ظهور خوش آمدید.