دور باطل خجولی گری

در این مقاله می خواهم به این مطلب بپردازم که دور باطل خجولی گری چیست و چرا باعث می شود که ما پیشرفت نکنیم و از غار خجولی گری خود خارج نشویم.

علت اصلی ایجاد دور باطل خجولی گری

علت اصلی ایجاد دور باطل خجولی گری، خودگویی های منفی نسبت به خودمان است.

خُب، خودگویی های منفی چیست؟

خودگویی های منفی همان مکالماتی است که در هر لحظه با خودمان داریم، مثل:

• من نمی تونم توی جمع سخنرانی کنم

• من جرأت سوال پرسیدن رو توی کلاس ندارم

• من توی مصاحبه استخدامی قبول نمی شم

• من نمی تونم از دیگران درخواستی داشته باشم

• من نمی تونم جواب انتقاد دیگران رو بدم

• من کاری رو شروع نمی کنم، چون می دونم که شکست می خورم

• اگه از من تعریف کنند، صورتم سرخ میشه و ضایع میشم

تاثیر خودگویی ها روی رفتار ما

تحقیقات زیادی نشان داده است که این خودگویی های چه مثبت و چه منفی، روی رفتار ما تاثیر بسیار فراوانی دارد و به این نتیجه رسیده اند که برای موفقیت در هر کاری، ابتدا باید روی تفکرات مان کار کنیم و این تفکرات ماست که روی رفتار ما نقش دارد.

مثلاً: اگر با خودگویی به خودمان ۱۰ مرتبه بگوییم:

من با اعتماد به نفسم

من با اعتماد به نفسم

من با اعتماد به نفسم

من با اعتماد به نفسم

….

قطعاً با اعتماد به نفس عمل می کنیم اما اگر ۱۰ مرتبه به خودمان بگوییم:

من خسته م

من خسته م

من خسته م

من خسته م

….

بدن ما باور می کند که خسته هستیم و خستگی بر ما حکمفرما خواهد شد.

و بالعکس اگر بی خودی خوشحالی کنیم، روی ذهن ما تاثیر می گذارد و خوشحال می شویم.

در همین رابطه آزمایش کوتاهی از جناب آقای دکتر علی صاحبی (روان شناس بالینی و مربی ارشد موسسه بین المللی واقیعت درمانی ویلیام گلاسر) در رابطه با تغییر اکشن و رابطه مستقیم آن با تغییر احساس را تقدیم حضورتان می کنم.

در فیلم بالا تاثیر تغییر اکشن و موقعیت را در رابطه با تغییر احساس مشاهده نمودید و در ادامه از شما می خواهم قبل از خواندن ادامه این مقاله به انیمیشن کوتاه زیر نگاهی بیاندازید.

این انیمیشن تاثیر افکار منفی یا خودگویی های منفی را در رفتار ما را به تصویر کشیده است.

پس از شما می خواهم که این خودگویی های منفی را کنار بگذارید چرا که باعث چرخه ای معیوب، یا همان دور باطل در ما می شود.

در این دور باطل شما در یک جایی اشتباهی مرتکب می شوید، هُل می شوید، سرخ می شوید و یا آن توقعی که از خودتان دارید را نمی توانید عملی کنید و بعد هرجا که مجدداً در آن موقعیت حاضر می شوید، با خودگویی منفی به خود می گویید که آن دفعه در این موقعیت نتوانستم خوب عمل کنم و این دفعه نیز ممکن است که مثل دفعه قبل شود.

اتفاقاً این دفعه هم خوب نمی توانید، در آن موقعیت مربوطه ظاهر شود و در خود یک دور باطل به وجود می آورید که هر زمان در آن موقعیت بخواهید قرار بگیرید به خود می گوئید که نمی توانید از پس آن بر بیائید و به صورت مکرر، خوب ظاهر نمی شوید. در نتیجه ذهن شما این امر را می پذیرد که شما از عهده آن بر نمی آئید.

مثلاً:

برای استخدام در یک سازمان به مصاحبه دعوت می شوید. با خودگویی های منفی به خود می گوئید که سخت است و ممکن است که در مصاحبه قبول نشوید و اتفاقاً قبول هم نمی شوید.

دفعه بعد که به جای دیگری برای مصاحبه استخدامی می روید، باز یاد همان دفعه قبل می افتید و به خود مجدداً می گوئید که من دفعه قبل نتوانستم قبول شوم و ممکن است که این دفعه هم قبول نشوم.

زمانی که چند بار این روند، با شکست مواجه شود؛ دیگر وارد دور باطل می شوید و بیرون آمدن از این دور برای شما سخت می شود.

اما دور باطل در خجولی گری

در خجولی گری زمانی که ما از مهارت لازم برای انجام کاری برخوردار نباشیم سعی می کنیم که از موقعیت فرار کنیم و با خودگویی های منفی به خود می گوییم که: نمی توانم فلان کار را انجام دهم و باعث می شویم که در دور باطل خجولی گری وارد شویم. مثلاً:

من قبلاً زمانی که در جمع قرار می گرفتم، نمی دانستم چطور سر صحبت را باز کنم و یا چطور گفتگو را ادامه دار کنم و این جریان باعث می شد که از قرار گرفتن در جمع فرار کنم. در دفعه های اول که احساس کردم نمی توانم گفتگو را ادامه دهم، به جای اینکه مهارت آن را یاد بگیرم با خودگویی های منفی به خود می گفتم:

• من که نمی تونم صحبت رو ادامه بدم

• اگه سوال پرسیدن من جوابی ندارم

• اگه سوال بپرسم، می گن فضوله

• و…

این خودگویی ها باعث می شد که اعتماد به نفس خودم رو از دست بدهم و از قرار گرفتن در جمع، دوری کنم و یا اگر قرار می گرفتم، یا سکوت می کردم و یا خودم را با گوشی مشغول می کردم.

در نوشته بعدی به شرح سبک خودم در آموزش مهارت های رفع خجولی گری می پردازم و بعد مهارت های رفع خجولی رو با هم بررسی می کنیم.